سایت جوجه کشی دات کام | گروه صنعتی اسکندری تولید کننده انواع دستگاه جوجه کشی خانگی و ماشین جوجه کشی صنعتی
کمبود مواد معدنی در طیور چه علائمی دارد؟
کیفیت تغذیه تأثیر مستقیمی بر سرعت رشد، راندمان تولید تخم، قدرت باروری و جوجه آوری و سلامتی طیور دارد. متأسفانه بیشتر پرورش دهندگان به ویژه پرورش دهندگان خانگی توجه کمتری به تغذیه طیور دارند و معمولا آنها را با پسماندهای غذای خانگی یا باقی مانده میوه ها و سبزی ها و … تغذیه میکنند. این در حالی است که طیور به یک جیره غذایی متعادل نیاز دارند و باید غذای آنها به لحاظ مواد معدنی و ویتامین ها فرموله شده باشد. در غیر اینصورت طیور دچار مشکلات و بیماری های مختلفی خواهند شد و نتیجه آن تلف شدن آنها می باشد. در این مقاله از وبلاگ سایت جوجه کشی دات کام علائم کمبود مواد معدنی در طیور و راه های پیشگیری از آن را شرح میدهیم.
ضرورت مواد معدنی در جیره طیور
مواد معدنی دسته ای از مواد مغذی بوده که انرژی یا پروتئین ندارند. اما برای انجام بسیاری از فعالیت های شیمیایی در بدن مواد معدنی نقش مهمی ایفا میکنند. هر چند که سهم مواد معدنی از وزن بدن طیور فقط 4 درصد می باشد؛ ولی برای مصرف انرژی و پروتئین و همچنین برای انجام سوخت ساز در بدن وجود مواد معدنی مختلف بسیار حیاتی است. لذا در جیره طیور باید مواد معدنی مختلف و ضروری حتما در نظر گرفته شود.
کلسیم
کلسیم یکی از مواد معدنی بسیار مهم در جیره غذایی طیور می باشد. در بدن طیور مختلف برای استخوان سازی ، تولید پوسته تخم، افزایش وزن، انقباض ماهیچه ها، تحریک اعصاب، تنظیم ضربان قلب و همچنین برای ترشح برخی هورمون ها به کلسیم نیاز است.
علائم کمبود کلسیم در مرغ ها و سایر طیور دارای نشانه های زیر می باشد:
- نرمی استخوان و مشکلات حرکتی مثل عدم توانایی در ایستادن یا راه رفتن یا فلج شدن
- نرم شدن پوسته تخم یا تولید تخم با پوسته های بسیار نازک و شکننده
- کاهش تولید تخم
- کاهش جوجه در اوری
- تأخیر در رشد یا رشد کم نسبت به دیگر طیور هم سن
یکی از اثرات مهم کمبود کلسیم، بر درصد نطفه داری می باشد. اگر کلسیم جیره مرغ ها پایین باشد، تعداد تخم های بدون نطفه زیاد خواهد بود. همچنین تخم های نطفه دار تولید شده نیز کیفیت مطلوبی نخواهند داشت. بنابراین در استفاده از دستگاه جوجه کشی صنعتی یا خانگی برای راندمان بالا حتما باید طیور شما کلسیم کافی دریافت کرده باشند.
نکته مهم: مقدار کلسیم جیره باید به اندازه کافی باشد. اگر طیور بیش از حد کلسیم دریافت کنند، جذب روی در بدن کاهش پیدا میکند. همچنین نسبت کلسیم به فسفر در بدن طیور بسیار مهم است.
برای جذب کلسیم و همچنین عملکرد آن در بدن طیور ویتامین D ضروری است. کمبود ویتامین D باعث میشود که کلسیم دریافتی جذب بدن پرنده نشود. طیور به صورت طبیعی بخشی از ویتامین D مورد نیاز خود را از نور آفتاب دریافت میکنند. در غیر اینصورت باید به جیره طیور حتما ویتامین D هم اضافه شود.
منابع کلسیم برای طیور:
برای طیور پوسته صدف دریایی، سنگ آهک یا کلسیم کربنات، صدف معدنی، پوسته تخم مرغ و … همگی منبع کلسیم دار هستند.
مطالعه بیشتر: راه های افزایش تخمگذاری مرغ[recent_posts num="2" offset="2"]
فسفر
همانند کلسیم بیشترین میزان فسفر در استخوان بدن طیور موجود است. به همین دلیل برای ساختمان استخوان ها در طیور فسفر ضروری است. البته فسفر برای ساختار برخی از پروتئین ها و اسید آمینه ها و برای تولید تخم و سوخت و ساز انرژی هم در بدن طیور لازم میباشد.
علائم کمبود فسفر در طیور
- کاهش سرعت رشد یا رشد کُند
- پوکی استخوان
- مشکلات حرکتی مثل لنگش در اثر سختی مفاصل
- کم شدن اشتهای طیور
- گیج زدن و حالت گنگی
منابع فسفر
دانه های غلات ، پودر ماهی و پودر استخوان حاوی فسفر بوده و میتوان بدین ترتیب فسفر مورد نیاز جیره طیور را تأمین کرد. البته باید توجه داشته باشید که مصرف پودر استخوان یا پودر ماهی در جیره طیور باید محدود باشد (کمتر از 5 درصد) زیرا باعث نامطلوب شدن طعم گوشت طیور میشود.
پتاسیم
طیور معمولا کمتر در معرض کمبود پتاسیم قرار میگیرند ولی این ماده معدنی برای بدن طیور بسیار ضروری است. چراکه کمبود پتاسیم باعث کاهش یا توقف رشد، فلج شدن، کاهش اشتها و اختلال عصبی میشود.
پتاسیم در غلات و گیاهان به مقدار زیادی یافت میشود.
پیشنهاد میشود این مطلب را هم از دست ندهید: برای رشد سریع جوجه مرغ چه کنیم؟
سدیم
برای انتقال پیام های عصبی، انقباض عضلات و تعادل اسیدیته بدن و سلول ها سدیم لازم می باشد.
علائم کمبود سدیم و کلر
- کاهش تخمگذاری
- کاهش شدید قدرت باروی خروس ها و حتی عقیم شدن پرنده های نر
- تأخیر در بلوغ جنسی یا تأخیر در زمان شروع تخمگذاری
نمک طعام اصلی ترین منبع سدیم و کلر در جیره غذایی طیور می باشد. در تهیه دان مرغ معمولا به ازای هر تن دان، 3 کیلوگرم آن باید نمک باشد. به طور کلی نیز 0.15 الی 0.18 درصد جیره غذایی طیور باید نمک باشد.[recent_posts num="2" cat="" order="asc" orderby="rand"]
منیزیم
این ماده معدنی برای استخوان ها و سوخت و ساز کربوهیدرات و چربی ها در بدن طیور ضروری است. از علائم کمبود منیزیم در بدن طیور باید به تشنج، فلج شدن و حتی تلف شدن اشاره کرد.
برای جلوگیری کمبود منیزیم در بدن طیور میتوان از سبوس گندم یا برنج، دانه های روغنی و سبزیجات برگی استفاده کرد.
آهن
ماده معدنی اهن برای انتقال اکسیژن در بدن طیور و متابولیسم انرژی ضروری است. کمبود آهن باعث تنفس سخت و کم خونی در طیور میشود. آهن به مقدار زیاد در حبوبات و برگ های سبز وجود دارد.
گوگرد
گوگرد نقش بسیار مهمی در ساختمان پروتئین ها دارد و باعث وزن گیری طیور میشود. کمبود این ماده معدنی باعث کاهش اشتها، لاغری طیور، کاهش تخمگذاری و در موارد شدید باعث مرگ طیور خواهد شد.
مس
ماده معدنی مس در بدن طیور جزئی از ساختمان آنزیم ها را تشکیل میدهد. بعلاوه این ماده معدنی در تشکیل میلین نیز نقش دارد.
کمبود مس نیز باعث کاهش رشد جوجه ها، کم خونی، اختلال های عصبی و حتی باعث از بین رفتن رنگدانه ها میشود.
معمولا مس در اکثر مواد غذایی که طیور مصرف میکنند به اندازه کافی وجود دارد. فقط تغذیه کم و یا تحمل بیش از حد گرسنگی به طیور باعث کاهش این ماده معدنی در بدن طیور میشود.
روی
روی یکی دیگر از مهمترین مواد معدنی مورد نیاز طیور می باشد. وجود این ماده معدنی مهم برای پر درآوری، رشد، تولید تخم و همچنین برای افزایش قدرت باروری پرندگان و طیور اهلی الزامی است.
کمبود روی بر قدرت تولید مثل و تخمگذاری پرنده اثر منفی میگذارد و باعث اختلال در بینایی و سفت شدن پوست پرنده میشود. همچنین عقب ماندگی در رشد، ناهنجاری های پا و نامنظم شدن پرها از دیگر اثرات کمبود روی می باشد. البته طیور کمتر در معرض کمبود روی قرار میگیرند چون مقدار نیاز بدن آنها به این ماده معدنی کم بوده و ان هم در بیشتر غذاها مثل غلات و سبوس یافت میشود.
ید
ید نقش مهمی در سیستم تولید مثل و همچنین تنظیم متابولسیم بدن طیور دارد. بیشترین اثر کمبود و حتی افزایش بیش از حد ید جیره بر روی قدرت جوجه آوری، طول دوره جوجه کشی و جذب دیر هنگام کیسه زرده در جوجه ها می باشد. ید بیشتر در تخم طیور ذخیره میشود و یکی از مواد معدنی مهم برای تغذیه جنین در زمان جوجه کشی است.
سایر مواد معدنی مثل منگنز، کبالت، فلوئر نیز از جمله مواد معدنی مهم و مورد نیاز طیور می باشند.
جمع بندی
همانطور که در این مقاله توضیح داده شد، کمبود مواد معدنی بر طیور پیامدهای زیادی دارد. بسیاری از مشکلات طیور از جمله عدم رشد کامل جوجه ها، پردرآوری ضعیف، کاهش قدرت باروی یا جوجه درآوری ضعیف، مشکلات حرکتی و عصبی، کاهش اشتها، کاهش تخمگذاری و … میتوانند ریشه در کمبود مواد معدنی داشته باشد.
لذا در تغذیه طیور خود حتما از جیره مناسب و مکمل های معدنی استفاده کنید. البته متعادل بودن سطح مواد معدنی در جیره طیور نیز یک مسئله بسیار مهم است. پیشنهاد میشود که حتما در مورد تغذیه گله های پرورشی یا نژادهای زینتی و گران قیمت با یک متخصص تغذیه دامپزشک مشورت کنید و با توجه به نیاز طیور خود از بازار مکمل خوراک دام و طیور یا کنسانتره مخصوص تهیه نمایید.
