13 علت که باعث قطع ناگهانی تخمگذاری مرغ خانگی میشود

علت قطع تخمگذاری مرغ خانگی

اگر شما نیز امروز برای جمع آوری تخم مرغ ها سراغ لانه آنها رفته اید، ولی با کمال تعجب هیچ تخم مرغی در لانه مشاهده نکرده اید، نگران نباشید. برای یافتن علت و رفع سریع آن، این مقاله را تا آخر مطالعه کنید. در این مقاله از وب سایت جوجه کشی دات کام، 13 علت اصلی که باعث توقف تخمگذاری مرغ خانگی میشود را با هم بررسی میکنیم.

شما با خواندن این 13 علت به راحتی می توانید به مشکل مرغ های تخم گذار خود پی ببرید. در ضمن میتوانید در بخش نظرات، سوالات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید.

اینکه چرا یهویی تمامی مرغ ها و یا بخشی از آنها تخمگذاریشان قطع شده، باید به دقت بررسی شوند. در بسیاری از موارد مشکلات جزئی و مدیریت اشتباه باعث قطع تخمگذاری مرغ میشود که این مشکلات به راحتی قابل رفع هستند.

1: آیا مرغ شما همیشه تخم گذار بود؟

مرغ ها بسته به نژاد معمولا در سن 5 الی 6 ماهگی شروع به تخم گذاری میکنند. اگر مرغ های شما هنوز جوان هستند و تا به حال تخمگذاری نداشته اند، نگران نباشید. در برخی نژادها شروع اولین دوره تخمگذاری بیشتر از 6 ماه طول میکشد. البته در مقابل برخی از نژادها نیز در سن 4 ماهگی اولین تخمگذاری خود را تجربه میکنند. در شرایط ایده ال مرغ ها هر 24 الی 26 ساعت یکبار تخم میگذارند.

2: پیری و افزایش سن مرغ

مرغ های تخمگذار سه ماه پس از شروع اولین دوره تخمگذاری به اوج می رسند و تا سن 3 سالگی سالیانه 250 الی 220 عدد تخم تولید میکنند. اما بعد از آن هر ساله تعداد تخمگذاری مرغ ها کمتر و اندازه تخم ها نیز بزرگتر میشود. مرغ روستایی تحت شرایط طبیعی تا 10 سال نیز می تواند عمر کند. مرغ مسن تخم گذاری بسیار پایینی دارد و در بیشتر موارد تخمگذاری او قطع میشود. لذا نباید همچون گذشته از او انتظار تخمگذاری بالایی داشت.

3: کرچ شدن

کرچ شدن نیز باعث قطع تخمگذاری مرغ میشود. اگر مرغ های شما برای مدت طولانی در لانه می خوابند و تمایل زیادی به غذا خوردن ندارند، احتمالا کرچ شده اند. فصل کرچی مرغ ها معمولا اوایل بهار و اواخر تابستان می باشد و مرغ ها تحت شرایط طبیعی خود به خود دچار این وضعیت میشوند. اگر قصد جوجه کشی طبیعی ندارید باید مرغ های کرچ شده را از این وضعیت خارج کنید. پیشنهاد میشود مقاله کرچ شدن و رفع کرچی مرغ را مطالعه کنید.

4: عدم دریافت نور کافی

از اوایل تیر ماه هر سال روزها شروع به کوتاه شدن می کنند و مجدداً از اوایل دی ماه هر سال بلند تر می شوند . طول روز از حدود ۱۶ ساعت در اوایل تابستان به حدود  ۸ ساعت در اوایل زمستان می رسد . این تغییر در طول روز باعث ((تولک رفتن)) و قطع تخمگذاری می گردد که ممکن است چندین ماه طول بکشد . برای جلوگیری از کاهش تولید در اثر تغییر در طو ل روز ٬ به نور دهی مصنوعی نیاز است . برای حفظ تولید ٬ طول روز باید افزایش یابد و یا این که بیش از ۱۲ ساعت به ازای هر روز ثابت بماند (مثلاً ۱۴ تا ۱۶ ساعت در روز) . نور مورد نیاز باید طوری باشد که بتوان روزنامه خواند ولی نوع منبع نور دهی مهم نیست . باید توجه داشت که اگر یک برنامه ی نور دهی شروع گردد ٬باید ادامه یابد و قطع نور حتی به مدت یک روز هم می تواند اثر منفی بر تولید داشته باشد و بهتر است که از یک تایمر ارزان قیمت برای کنترل برنامه ی نوری استفاده گردد .

مرغ ها برای تخمگذاری به چند ساعت نور نیاز دارند؟

یکی از شایع ترین دلایل کاهش و یا قطع تخمگذاری مرغ، کاهش ساعت نوردهی و کوتاه شدن طول روز می باشد. مرغ های تخم گذار حداقل باید 16 ساعت در طول روز نور طبیعی و یا مصنوعی دریافت کنند تا تخمگذاری آنها متوقف نشود. در روزهای پاییز و زمستان به دلیل کوتاه بودن روزها و ابری بودن، مرغ ها نور بسیار کمتری دریافت میکنند. اما می توان این نیاز آنها را به صورت مصنوعی و با نور لامپ نیز برطرف نمود.

5: ایجاد استرس

مرغ ها برای تخمگذاری نیاز به فضای ساکت و به دور از استرس دارند. استرس به اشکال مختلفی در مرغ ها به وجود می آید. تجربه نمودن تفاوت دمایی بیش از 10 درجه در یک روز، گرم شدن بیش از حد لانه مرغ ها، سرمای بیش از حد، صداهای بلند، حمله حیوانات شکارچی همچون شغال و روباه و رفت آمد های زیاد در محل نگه داری مرغ ها از مهمترین عوامل ایجاد استرس در بین مرغ ها می باشد.

برخی از بیماری ها نیز باعث ایجاد استرس در مرغ ها میشود. هر نوع استرس و یا ترس باعث قطع تخمگذاری پرنده و یا تولید تخم با اشکال غیر طبیعی خواهد شد.

6: عدم دریافت پروتئین کافی

مرغ های خانگی معمولا بیشتر با ضایعات غذایی و پسماندهای سبزی و میوه تغذیه میشوند. در بیشتر موارد این نحوه غذادهی فاقد پروتئین کافی می باشد که در نتیجه آن مرغ انرژی لازم برای تولید تخم را ندارد. برای رفع پروتئین مورد نیاز مرغ ها می توان از غلات مختلف همچون گندم، سویا و ذرت و … بهره برد.

7: جیره غذایی ضعیف و فاقد مواد معدنی و ویتامین ها

کلسیم مورد نیاز مرغ تخمگذار چقدر است؟

مرغ های تخمگذار برای سالم ماندن و ادامه تخم گذاری نیاز دارند که به صورت مداوم مواد مغذی و معدنی دریافت کنند. کلسیم یکی از مهمترین مواد معدنی میباشد که تخمگذاری مرغ به آن وابسته است. یک مرغ تخمگذار در طول روز، 4 گرم کلسیم نیاز دارد تا تخمدان او توانایی لازم برای تولید پوسته تخم را داشته باشد.

برای رفع نیاز کلسیم در مرغ ها می توان از پودر صدف دریایی، قرص جوشان کلسیم در آب آشامیدنی آنها، کف دریا، پودر استخوان و یا بلوک های کلسیمی استفاده نمود. کمبود کلسیم و یا کمبود ویتامین در مرغ های تخمگذار باعث تولید تخم های نطفه دار ضعیف نیز میشود. در جوجه کشی از این نوع تخم های نطفه دار معمولا جنین در داخل تخم تلف خواهد شد. بنابراین کیفیت تغذیه مرغ های تخمگذار برای جوجه کشی هم مهم می باشد. چرا که اگر حتی بر اساس کیفیت و قیمت دستگاه جوجه کشی بهترین آن را انتخاب کنید ولی تخم های نطفه دار از گله های مولد ضعیف تهیه کنید راندمان قابل توجهی در جوجه کشی به دست نخواهید آورد.

8: گرسنه و یا تشنه ماندن مرغ ها

گرسنه ماندن و تشنگی نیز باعث افت تخمگذاری و یا قطع ناگهانی آن میشود. مرغ ها برای جلوگیری از گرسنگی از مواد مغذی بدن خود استفاده میکنند که به نوبه خود این کار، آنها را از تخم گذاری باز می دارد. مرغ ها باید غذای کافی و آب تازه همیشه در دسترس داشته باشند.

آیا گندم برای مرغ تخمگذار خوب است؟

گندم یکی از غلات مناسب برای تغذیه طیور بوده و برای تغذیه مرغ تخمگذار نیز خوب میباشد. ولی بهتر است به شکل جوشانده و یا جوانه زده مصرف شود.

9: عوض شدن محل نگه داری مرغ ها

عوض کردن محل نگه داری مرغ ها نیز می تواند باعث شوک و بر هم خوردن سطح هورمون های بدن آنها شود. در چنین شرایطی اندام های تناسلی پرنده همچون تخمدان و اویدوکت می توانند مستقیما تحت تأثیر این تغییر هورمون ها قرار گیرند و فعالیت آنها موقتا متوقف شود.

10: تولک رفتن

تولک رفتن معمولا همزمان با تغییر فصل ها اتفاق می افتد. در زمان تولک رفتن، پرهای مرغ شروع به ریزش میکند و به جای آنها پرهای جدید جایگزین میشود. در حین تولک رفتن بدن آنها مجددا ریکاوری شده و تخم گذاری پرنده نیز قطع میشود. در فصل های پاییز و زمستان مرغ ها معمولا تولک می روند. تولک رفتن مرغ ها بسته به نوع نژاد و فرم پرهای او بین 6 الی 12 هفته طول میکشد.

بعد از تولک رفتن، مجموعه از پرهای جدید جایگزین پرهای قدیمی شده و مرغ مجددا به حالت عادی و تخم گذاری سابق بر می گردد. بیشتر پرورش دهندگان محلی تولک رفتن را برای مرغ های خود لازم می دانند. چرا که در طی این تغییر، بدن پرنده فرصت استراحت و بازسازی مجدد خود را دارد.

در روش صنعتی با اجرای تغذیه مناسب و نوردهی خاص مانع تولک رفتن مرغ ها میشوند. برای همین عمر مرغ های تخمگذار صنعتی کوتاه و گوشت آنها نیز کم ارزش است. گوشت آنها به دلیل تحلیل رفتن بدن پرنده در اثر تخمگذاری بالا صرفا برای تهیه سوسیس و یا کالباس و … مورد استفاده قرار میگیرد.

11: بیماری

اگر مرغ های شما جوان باشند و تغذیه آنها نیز ایده آل بوده و به اندازه کافی در طول روز نور طبیعی دریافت میکنند، ولی تخمگذاری آنها به صورت ناگهانی قطع شده است، به احتمال قوی آنها بیمار شده اند. سرما خوردگی، مسمومیت در اثر خوردن غذاهای آلوده به قارچ و کپک و سایر بیماری های شایع همچون آنفولانزای مرغی، نیوکاسل و بیماری های عفونی می تواند باعث کاهش و یا توقف تخمگذاری مرغ ها شود.

حتی در برخی موارد ویروس های عامل بیماری مستقیما به اویدوکت و تخمدان مرغ ها آسیب وارد میکنند که بعد از بهبودی کامل، مرغ استعداد تخمگذاری خود را از دست می دهد. برای بیمار نشدن مرغ های خود سعی کنید خوراک تازه و تمیز به آنها بدهید و با ضدعفونی و قرنطینه سازی مرغ های بیمار و یا مشکوک از انتشار بیماری در بین گله جلوگیری کنید.

همچنین اجازه ندهید پرندگان وحشی به لانه و یا محل نگه داری مرغان شما نزدیک شوند چرا که بیشتر آنها ناقل بیماری هستند.

12: گیر کردن تخم در تخمدان مرغ

گیر کردن تخم نیز یکی از مشکلات شایع در بین پرنده های تخم گذار می باشد. این مشکل باعث قطع تخمگذاری مرغ خواهید گردید. به صورت طبیعی مرغی که این اتفاق برای او افتاده است، قادر به تخمگذاری نخواهد بود. در ابتدا باید تخم گیر کرده در تخمدان پرنده به شیوه های خاص بیرون آورده شود.

معمولا از داروهای ضد چسبندگی تخمدان و با روغن زیتون و ماساژ دادن کلواک مرغ ها می توان تخم گیر کرده را بیرون آورد. در موارد ضروری مراجعه به دامپزشک برای انجام این کار ضروری است.

13: کوچک بودن فضای آشیانه مرغ ها

جوجه ها در ابتدا به فضای بزرگی نیاز ندارند. اما مرغ های بالغ شده برای تخمگذاری باید در فضای بزرگ پرورش داده شوند و باید فضای اختصاص داده به آنها به اندازه کافی بزرگ باشد. همچنین لانه تخمگذاری مرغ ها را هر هفته یکبار تمیز کنید و یا کاه داخل آنها را عوض کنید. مرغ ها لانه تازه را دوست دارند و این کار آنها را برای تخمگذاری ترغیب می کند.

نکته پایانی

مرغ ها به دلایل مختلفی تخمگذاری را متوقف می کنند. کمبود نور، استرس، تغذیه نامناسب، بیماری، افزایش سن، و تولک رفتن از مهمترین دلایل توقف تخمگذاری مرغ ها میباشد. در برخی موارد قطع شدن تخمگذاری مرغ طبیعی است. در برخی موارد دیگر نیز با تغییرات جزئی و ساده میتوان مشکل را برطرف کرد تا مرغ ها به حالت قبلی خود برگردند.

در این مقاله سعی شد تا دلایل مهم و اصلی قطع شدن تخمگذاری مرغ خانگی را بیان کنیم. در نظر داشته باشید که فرایند تخمگذاری در مرغ ها نیاز به صرف انرژی بالایی دارد. بنابراین لازم است که جیره غذایی آنها به صورت متعادل تمامی احتیاجات پرنده را در برگیرد. پیشنهاد میشود برای رسیدن به نتایج بهتر مقاله پرورش مرغ بومی را مطالعه کنید.